Pierwsze informacje o celnikach na ziemiach polskich pochodzą sprzed prawie tysiąca lat. Już król Bolesław Śmiały polecał swoim urzędnikom pobieranie ceł na rzece Bug. Pierwszym dokumentem mówiącym o systemie celnym w Polsce, była Bulla Gnieźnieńska , wydana w dniu 7 lipca 1136 r. W Bulli wymieniono liczne klasztory i opactwa pobierające daniny w komorach celnych.
Pierwsze polskie taryfy celne pochodzą z przełomu XII/XIII wieku - Taryfa Kołobrzeska z 1159 r., Płocka - z 1203 r., Szczecińska - z 1257 r.
W XIV wieku królowie Władysław Łokietek i Kazimierz Wielki zreorganizowali polską administrację celną. Wydali liczne przywileje celne, zakładali komory celne. W roku 1354 r. król Kazimierz Wielki nadał przywileje celne dla miasta Krakowa i studentów Uniwersytetu Krakowskiego.
Pod koniec panowania w Polsce dynastii Piastów, w roku 1367 pojawia się w dokumentach słowo "CŁO", dotychczas były w użyciu nazwy myto lub theloneum. Pod koniec XV wieku, w 1477 roku, Sejm Piotrkowski uchwali dwie ustawy dotyczące pobierania cła. Dotychczasowe przywileje celne zostały zniesione, a prawo do ustalania wysokości stawek celnych otrzymał wyłącznie król.
Szlachta została zwolniona od płacenia cła. Zarząd celny - spoczywał nie w rękach jednego - ale kilku głównych celników, z których każdy pobierał prowizje od dochodów celnych ze swojej prowincji, płacąc na rzecz Skarbu Państwa opłatę dzierżawną.
W roku 1764 Sejm ustanowił cło generalne, wprowadzając jednolitą opłatę celną dla wszystkich stanów. W ramach reformy skarbowej w roku 1765 ustanowiono 8 prowincji i 113 komór celnych. Na czele prowincji celnej stał Superintendent, podlegający bezpośrednio Komisji Skarbu Koronnego.
Ostatni dokument w sprawach celnych, przed rozbiorami, został wydany 31 maja 1792 r. "Uniwersał do oficjalistów komór i ceł".
W Księstwie Warszawskim również utworzono administrację celną. Według stanu na rok 1812 w Księstwie funkcjonowało 10 departamentów i 71 komór celnych. Wydano kilka instruktaży i wiele instrukcji celnych. Pobierano cło w wysokości 2% od wartości towarów.
Po odzyskaniu niepodległości w roku 1918, reaktywowano administrację celną. Pierwszą taryfę celną w II Rzeczypospolitej wydano w dniu 4 kwietnia 1919 r., a w lutym 1920 r. powstał Departament Ceł Ministerstwa Skarbu.
W II Rzeczpospolitej struktura administracji celnej wyglądała następująco :
I. Departament Ceł Ministerstwa Skarbu,
II. Dyrekcje Ceł - Warszawa, Gdańsk, Lwów, Poznań, Mysłowice ( do roku 1930 funkcjonowała również Dyrekcja Ceł w Wilnie),
III. Urzędy Celne I Klasy - 61, II klasy - 123, ekspozytury celne - 20.
Najważniejszym aktem prawnym regulującym zagadnienia celne w II Rzeczypospolitej było wydane 27 października 1933 r. Prawo celne. W roku 1938 stan zatrudnienia w administracji celnej wynosił ok.3 500 osób.
Po II Wojnie Światowej Dekretem z 1945r. powołano Ministerstwo Skarbu, a w nim Departament Ceł. W Gdyni, Gliwicach, Krakowie, Poznaniu i Warszawie utworzono delegatury do spraw celnych, następnie przemianowane na urzędy celne.
Jako pierwsze na początku 1945r. powstały urzędy celne w Gdyni i Krakowie.
Po roku 1945, wydano wiele aktów prawnych dotyczących celnictwa. Do najważniejszych należały:
- Ustawa o ustroju i zakresie działania administracji celnej z 14.02.1952r. Powołano wówczas Centralny Zarząd Ceł, jako centralny organ administracji celnej.
- Ustawa - Prawo celne - uchwalona 14.07.1961r. Uchyliła Prawo Celne z 1933r. oraz Ustawę z 14.02.1954r. Powołano wówczas Główny Urząd Ceł.
- Ustawa - Prawo celne - uchwalona 14.03.1975r.
- Ustawa - Prawo celne - uchwalona 28.12.1989r.
- Ustawa - Kodeks celny - uchwalona 09.01.1997r.
- Ustawa o Służbie Celnej - uchwalona 24 lipca 1999 r.
- Ustawa o utworzeniu Wojewódzkich Kolegiów Skarbowych oraz o zmianie niektórych ustaw regulujących zadania kompetencje organów oraz organizację jednostek organizacyjnych podległych ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych - uchwalona 27 czerwca 2003 r.
- Ustawa Prawo celne - uchwalona 19 marca 2004 r.
- Uchwała 187/2008 RM z dnia 16 września 2008 r. w sprawie ustanowienia programu wieloletniego „Modernizacja Służby Celnej w latach 2009 – 2011".
- Ustawa o Służbie Celnej – uchwalona 27 sierpnia 2009 r.
Dotychczasowi Prezesi GUC i Szefowie Służby Celnej
Prezesi Głównego Urzędu Ceł po 1945 roku
01.01.1946 - 30.09.1947 Kazimierz SIEWIERSKI
01.10.1947 - 30.06.1952 Zygmunt CZYŻEWSKI
01.07.1952 - 15.12.1953 Witold TRYUK /p.o./
16.12.1953 - 31.08.1969 Józef KONARZEWSKI
01.09.1969 - 31.01.1972 Tomasz ANTONIEWICZ
01.02.1972 - 15.11.1977 Jarosław NOWICKI
16.11.1977 - 29.02.1980 Eugeniusz DOSTOJEWSKI
01.03.1980 - 30.04.1985 Kazimierz PROŚNIAK
15.08.1985 - 31.01.1990 Jerzy ĆWIEK
01.02.1990 - 21.02.1991 Tomasz BARTOSZEWICZ
22.02.1991 - 24.03.1991 Krzysztof HORDYŃSKI /p.o./
25.03.1991 - 20.08.1993 Mirosław F.ZIELIŃSKI
23.08.1993 - 11.12.1993 Mariusz JAKUBOWSKI /p.o./
11.12.1993 - 16.03.1995 Ireneusz SEKUŁA
16.03.1995 - 29.06.1995 Lech KACPERSKI /p.o./
30.06.1995 - 30.06.1997 Mieczysław NOGAJ
30.06.1997 - 07.01.1998 Tomasz CECELSKI /p.o./
07.01.1998 - 12.05.1999 Janusz PACZOCHA
13.05.1999 - 05.12.2001 Zbigniew BUJAK
05.12.2001 - 30.04.2002 Tomasz MICHALAK
______________________________________________________
Szefowie Służby Celnej
01.05.2002 - 17.01.2003 Tomasz MICHALAK
17.01.2003 - 23.02.2004 Robert KWAŚNIAK
24.02.2004 - 28.11.2005 Wiesław CZYŻOWICZ
28.11.2005 - 02.01.2008 Marian BANAŚ
03.01.2008 - 01.02.2008 Jacek DOMINIK
01.02.2008 - 19.11.2015 Jacek KAPICA
od 19.11.2015 Marian BANAŚ
